Gelukkig heb ik geen benul van landbouw. Ik ben maar een klein permacultuurtuiniertje. Deze zomer had het tuintje iets minder last van de grote droogte. De bodem wordt steeds beter door meer toe te voegen dan weg te nemen. Bijna alles dat groeit en bloeit is eetbaar en of heeft een functie binnen het ‘systeem’. Er komt steeds meer leven in. Soms zou je het ongewenst kunnen noemen die onbekende kever of wat ‘onkruid’. Maar als je beter observeert dan kan je leren hoe de natuur te werk gaat. Google en wat Facebookgroepen volgen kunnen ook wat helpen natuurlijk. Die kever voedt zich aan de luizen die je groenten aan het verorberen waren. Meer groenten dit jaar! Ik word daar blij van.

Aan de andere kant zie ik landbouwers hun oogst vernielen. Ik zie de bezorgdheid over opgelegde beperkingen voor “correctiemiddelen”, een mooi woord voor pesticiden. Ik zag in de jaren tachtig hoe de velden rond Heverlee last hadden van bodemerosie. Tractoren komen op straat. Ik zie zwarte vlaggen en borden ‘Stop de waanzin’. Welke waanzin? Landbouwers mogen elke dag op grote schaal ‘tuinieren’. Ze worden er.., niet blij van? Ze zijn eerder boos, denk ik. Fauna en flora zijn producten geworden die in een voedingsindustrie verwerkt moeten worden om er de massa mee te kunnen voeden. Het moet opbrengen. Landbouw is iets technisch geworden. Je moet er voor opgeleid zijn. Zijn we de voeling met de natuur en elkaar wat verloren? Een prijs die we graag en gewillig betalen? Voor onze perfecte producten van het land in hun blinkende verpakkingen uit de rekken van de supermarkt.

Er zouden oplossingen zijn, zoals CSA’s (community supported agriculture) waarbij de landbouwers rechtstreeks een gemeenschap bedienen of herstellende landbouw met aandacht voor het bodemleven of voedselbossen. Als landbouwer of als klant van zo’n landbouwer zou ik daar waarschijnlijk wel blij van kunnen worden. Ik heb echter geen CSA’s of dergelijke bij mij in de buurt.

Ik word altijd weer triest als ergens een laatste stukje landbouwgrond een herbestemming krijgt, voor een soort boeren die er beton in gaan planten. Waren we ooit van plan om met beton te stoppen dan zijn we daar snel weer mee gestopt. Is landbouwgrond dan niet schaars? Ik hoor soms als iemand een voedselbos wil beginnen. Je mag daar geen schaarse landbouwgrond voor gebruiken. Er is geen opbrengst genoeg uit een voedselbos. Je kunt daar niet van eten. Leuk voor een hobby. Een discussie onder de professionelen. Ik ken daar niets van. Nu, in elk geval, van beton kan je ook niet eten, noch brood van bakken.

Natuurlijk komen er met al die verkavelingen een massa nieuwe tuintjes en balkonnen bij. Die betonstop niet stoppen was dan toch nog geen slecht idee? Geen ‘laat ons wat gras wat nog groen is’ meer zingen! Straks is er gras teveel. Liefst mooi groenblijvend, kunstgras. Geen CO² uitstoot van een grasmachine meer. Of is dit ook waanzin, van zij met die borden en zwarte vlaggen? Ik heb geen benul van landbouw. Niets voor mij al die waanzin.

Ik houd het dan maar op mijn kleine tuintje dat, hoe klein ze ook is, steeds beter wordt in het helpen van moeder aarde. Een stille droom van mij is dat alle kleine tuintjes samen met moeder aarde hun eigenaren blij zouden maken. Elke dag een gelukkiger moeder aarde. Je tuintje helpt door het opslaan van CO² in de bodem. Het helpt om meer leven een kans te geven. Laat je de natuur met je meewerken, dan heb je ook nog wat minder werk aan je tuin. Zonder correctiemiddelen, kan het? Niet alles ‘lukt’. Maar alles is ook niet mislukt. Het lukt steeds beter.

Als je geen tuintje hebt kan je uitkijken naar een volkstuintje. Tussen de verkavelingen en de industrie in West-Vlaanderen is dat wat moeilijk te vinden. Zo zijn er ook nog maar weinig CSA’s in onze streek. In afwachting van je plaats op een lange wachtlijst kan elke bloempot dienen. Wat kruiden op een vensterbank kunnen al een start zijn. Een paar bakken op een balkon. Kortom, overal waar een plant kan groeien zouden we planten moeten zetten. Bomen, planten, bloemen, we hebben ze hard nodig. We kunnen niet zonder. Het is één van de minst dure manieren om CO² te minderen. Met als bonus dat je er gelukkiger van wordt.

Het is januari. Ik kan nog steeds eetbare planten vinden in het tuintje. Ik heb de knollen van de aardperen, er is nog palmkool, winterpostelein en nog wat kruiden. Zelfs nog aardappelen in potten. Januari is de maand om de tuin van het komende seizoen te plannen. Zaden uitzoeken en bestellen. Inspiratie opdoen via YouTube. Zo heb ik net deze https://www.youtube.com/@SpicyMoustache ontdekt. Leuke video’s over hoe je in een piepklein tuintje met weinig middelen een eetbare tuin kan beginnen. Ik ga eens gember proberen te kweken in een pot. Moet je nu al aan beginnen. Het groeiseizoen is kort in ons land voor deze Zuiderling. Het duurt een tijdje eer ze uitlopers gaan vormen. Tot wel meer dan acht weken. Ik ben benieuwd of het gaat lukken.

Klimaatkraker: Begin een moestuintje en gebruik principes uit de permacultuur of begin klein met wat kruiden in pot op de vensterbank. Vind je het moestuinieren wat te ingewikkeld dan is Makkelijke Moestuin misschien wel iets voor jou. Wat is jou plan met je tuin, balkon of vensterbank dit jaar?